Chính sách tiền lương mới khi cải cách tiền lương 2024 cần lưu ý những gì? Có tăng lương khi cải cách tiền lương? Câu hỏi của bạn Ngọc Diệp ở Tân An.
Những lưu ý về tiền lương mới khi cải cách tiền lương 2024 cán bộ công chức cần biết?
(1) Thời điểm cải cách tiền lương
Ngày 19/9/2023, phát biểu bế mạc Diễn đàn kinh tế - xã hội Việt Nam 2023, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu diễn đàn đã dành nhiều thời gian trọng tâm không chỉ vào các vấn đề kinh tế - xã hội mang tính thời sự, ngắn hạn mà còn tiếp cận các vấn đề lớn.
Theo đó, Chủ tịch Quốc hội cũng đề cập đến việc thực hiện cải cách tiền lương với nội dung như sau:
"Đây là cải cách chứ không phải tăng lương bình thường. Nếu không có gì thay đổi, thời điểm chúng ta có thể áp dụng là từ 1-7-2024"
Theo đó, nếu như không có gì thay đổi thì dự kiến từ ngày 01/7/2024 sẽ thực hiện cải cách tiền lương.
(2) Không còn tính lương theo hệ số và lương cơ sở
Hiện nay, tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang được tính theo công thức lương cơ sở x hệ số lương. Tiền lương của những đối tượng này sẽ phụ thuộc vào hệ số lương là bao nhiêu.
Trên tinh thần của Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 thì sẽ tiến hành bỏ hệ số lương và lương cơ sở. Thay vào đó là tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức sẽ được quy đổi ra con số cụ thể tại bảng lương mới.
(3) Tính lương theo vị trí việc làm
Như đã đề cập ở nội dung trên, bảng lương mới của cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang sẽ được quy định con số cụ thể chứ không còn áp dụng công thức lương cơ sở x hệ số lương như hiện nay.
Theo đó, bảng lương mới sẽ được xây dựng theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo, cấp bậc quân hàm hoặc cấp hàm. Bên cạnh đó, bảng lương mới cũng vẫn sẽ giữ tương quan tiền lương của lực lượng vũ trang so với công chức như hiện nay.
(4) Cơ cấu tiền lương mới
TheoNghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 thì cơ cấu tiền lương lương mới của cán bộ, công chức, viên chức, lực lương vũ trang sẽ gồm có 3 khoản thu nhập. Theo đó, tiền lương mới sẽ được tính như sau:
Tiền lương = Lương cơ bản + Phụ cấp (nếu có) + Tiền thưởng (nếu có)
Trong đó, cơ cấu tiền lương mới được xác định như sau:
Lương cơ bản (chiếm khoảng 70% tổng quỹ lương) và các khoản phụ cấp (chiếm khoảng 30% tổng quỹ lương). Bổ sung tiền thưởng (quỹ tiền thưởng bằng khoảng 10% tổng quỹ tiền lương của năm, không bao gồm phụ cấp).
(5) Thay đổi về các khoản phụ cấp
Theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018, sẽ tiến hành sắp xếp lại các chế độ phụ cấp hiện hành, bảo đảm tổng quỹ phụ cấp chiếm tối đa 30% tổng quỹ lương. Trong đó:
- Tiếp tục áp dụng phụ cấp kiêm nhiệm; phụ cấp thâm niên vượt khung; phụ cấp khu vực; phụ cấp trách nhiệm công việc; phụ cấp lưu động; phụ cấp phục vụ an ninh, quốc phòng và phụ cấp đặc thù đối với lực lượng vũ trang (quân đội, công an, cơ yếu).
- Gộp phụ cấp ưu đãi theo nghề, phụ cấp trách nhiệm theo nghề và phụ cấp độc hại, nguy hiểm (gọi chung là phụ cấp theo nghề) áp dụng đối với công chức, viên chức của những nghề, công việc có yếu tố điều kiện lao động cao hơn bình thường và có chính sách ưu đãi phù hợp của Nhà nước (giáo dục và đào tạo, y tế, toà án, kiểm sát, thi hành án dân sự, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, hải quan, kiểm lâm, quản lý thị trường,...). Gộp phụ cấp đặc biệt, phụ cấp thu hút và trợ cấp công tác lâu năm ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn thành phụ cấp công tác ở vùng đặc biệt khó khăn.
- Bãi bỏ phụ cấp thâm niên nghề (trừ quân đội, công an, cơ yếu để bảo đảm tương quan tiền lương với cán bộ, công chức); phụ cấp chức vụ lãnh đạo (do các chức danh lãnh đạo trong hệ thống chính trị thực hiện xếp lương chức vụ); phụ cấp công tác đảng, đoàn thể chính trị - xã hội; phụ cấp công vụ (do đã đưa vào trong mức lương cơ bản); phụ cấp độc hại, nguy hiểm (do đã đưa điều kiện lao động có yếu tố độc hại, nguy hiểm vào phụ cấp theo nghề).
- Quy định mới chế độ phụ cấp theo phân loại đơn vị hành chính đối với cấp xã, cấp huyện và cấp tỉnh.
- Thực hiện nhất quán khoán quỹ phụ cấp hằng tháng đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn và tổ dân phố trên tỉ lệ chi thường xuyên của Uỷ ban nhân dân cấp xã; đồng thời, quy định số lượng tối đa những người hoạt động không chuyên trách theo từng loại hình cấp xã, thôn, tổ dân phố. Trên cơ sở đó, Uỷ ban nhân dân cấp xã trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quy định cụ thể chức danh được hưởng phụ cấp theo hướng một chức danh có thể đảm nhiệm nhiều công việc nhưng phải bảo đảm chất lượng, hiệu quả công việc được giao.
(6) Đảm bảo tiền lương mới không thấp hơn lương hiện hưởng
Phát biểu tại phiên bế mạc Diễn đàn kinh tế - xã hội Việt Nam 2023, Chủ tịch Quốc hội đã nhấn mạnh về cải cách tiền lương 2024 như sau: "Đây là cải cách chứ không phải tăng lương bình thường."
Theo đó, có thể hiểu việc cải cách tiền lương 2024 lần này sẽ không bao gồm việc tăng lương như những lần trước, kèm theo đó là cải cách, thay đổi những điều mới.
Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 cũng có đề cập việc xây dựng, ban hành hệ thống bảng lương mới theo vị trí việc làm, chức danh và chức vụ lãnh đạo thay thế hệ thống bảng lương hiện hành; chuyển xếp lương cũ sang lương mới, bảo đảm không thấp hơn tiền lương hiện hưởng.
(7) 5 bảng lương mới của cán bộ, công chức, viên chức và lực lương vũ trang
Theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 thì sẽ tiến hành xây dựng 5 bảng lương mới, bao gồm:
- 1 bảng lương chức vụ áp dụng đối với cán bộ, công chức, viên chức giữ chức vụ lãnh đạo (bầu cử và bổ nhiệm) trong hệ thống chính trị từ Trung ương đến cấp xã
- 1 bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ theo ngạch công chức và chức danh nghề nghiệp viên chức áp dụng chung đối với công chức, viên chức không giữ chức danh lãnh đạo; mỗi ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức có nhiều bậc lương
- 1 bảng lương sĩ quan quân đội, sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ công an (theo chức vụ, chức danh và cấp bậc quân hàm hoặc cấp hàm);
- 1 bảng lương quân nhân chuyên nghiệp, chuyên môn kỹ thuật công an;
- 1 bảng lương công nhân quốc phòng, công nhân công an (trong đó giữ tương quan tiền lương của lực lượng vũ trang so với công chức hành chính như hiện nay).
(8) Dự kiến tiền lương sẽ tăng 5% - 7%
Theo đó, trên tinh thần cải cách tiền lương không làm cho mức lương mới thấp hơn mức lương hiện hưởng, hướng đến mục tiêu tiền lương thấp nhất của cán bộ, công chức, viên chức bằng hoặc cao hơn mức lương thấp nhất của vùng cao nhất của khu vực doanh nghiệp.
Theo đó, để trong thời gian ngắn lương khu vực công bằng với mức lương khu vực sản xuất thì sau năm 2024, dự kiến mỗi năm mức lương khu vực công sẽ tăng từ 5-7%.
(9) Hoàn thiện chế độ nâng bậc lương
Mặc dù Nghị quyết 27 đã đề cập sẽ bỏ đi lương cơ sở và hệ số lương khi xây dựng bảng lương mới theo cải cách tiền lương. Tuy nhiên, đối với chế độ nâng bậc lương thì sẽ không bị bỏ đi.
Thay vào đó, sẽ tiến hành hoàn thiện chế độ nâng bậc lương thường xuyên và nâng bậc lương trước thời hạn sao cho phù hợp với bảng lương mới của cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang.
Những lưu ý về tiền lương mới khi cải cách tiền lương 2024? Có tăng lương khi cải cách tiền lương?
Mục tiêu tổng quát của cải cách tiền lương 2024 là gì?
Theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 thì mục tiêu tổng quát thực hiện cải cách tiền lương là nhằm:
Xây dựng hệ thống chính sách tiền lương quốc gia một cách khoa học, minh bạch, phù hợp với tình hình thực tiễn đất nước, đáp ứng yêu cầu phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và chủ động hội nhập quốc tế, xây dựng quan hệ lao động hài hoà, ổn định và tiến bộ; tạo động lực giải phóng sức sản xuất, nâng cao năng suất lao động, chất lượng nguồn nhân lực; góp phần xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; phòng, chống tham nhũng, lãng phí; bảo đảm đời sống của người hưởng lương và gia đình người hưởng lương, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội.
Lộ trình cải cách tiền lương của cán bộ, công chức, viên chức ra sao?
Tại Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 có đề cập đến lộ trình cải cách tiền lương khu vực công như sau:
- Từ năm 2021, áp dụng chế độ tiền lương mới thống nhất đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang trong toàn bộ hệ thống chính trị.
- Năm 2021, tiền lương thấp nhất của cán bộ, công chức, viên chức bằng mức lương thấp nhất bình quân các vùng của khu vực doanh nghiệp.
- Định kỳ thực hiện nâng mức tiền lương phù hợp với chỉ số giá tiêu dùng, mức tăng trưởng kinh tế và khả năng của ngân sách nhà nước.
- Đến năm 2025, tiền lương thấp nhất của cán bộ, công chức, viên chức cao hơn mức lương thấp nhất bình quân các vùng của khu vực doanh nghiệp.
- Đến năm 2030, tiền lương thấp nhất của cán bộ, công chức, viên chức bằng hoặc cao hơn mức lương thấp nhất của vùng cao nhất của khu vực doanh nghiệp.