(NLĐO)- Nếu nghỉ hưu sau cải cách chính sách tiền lương từ 4 đến 6 năm, lương hưu của người nghỉ hưu sẽ tăng 40-50% so với những người nghỉ hưu trước đó.
Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) dự kiến được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 7, tổ chức vào tháng 5-2024. Tuy nhiên, theo đánh giá của Ủy ban Xã hội Quốc hội (cơ quan thẩm tra dự thảo Luật BHXH sửa đổi) thì khi Chính phủ trình Quốc hội dự án luật đã chưa tính đến thời điểm thực hiện cải cách chính sách tiền lương nên chưa dự liệu hết được tác động của việc thay đổi này đến các quy định có liên quan trong dự thảo luật.
Cụ thể, khi cải cách chính sách tiền lương từ 1-7-2024, mức lương cơ sở và hệ số lương hiện nay sẽ bị bãi bỏ, thay vào đó là chế độ tiền lương mới với mức lương cơ bản bằng số tiền cụ thể trong bảng lương mới.
việc cải cách tiền lương sẽ làm phát sinh chênh lệch khá lớn về lương hưu giữa người nghỉ hưu trước và sau ngày 1-7-2024
Do bãi bỏ "mức lương cơ sở" nên không còn căn cứ thực hiện được việc điều chỉnh tiền lương đã đóng BHXH để tính lương hưu; không còn căn cứ để tính hưởng một số chế độ BHXH và một số chế độ quy định ở các luật khác; Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của nhóm đối tượng thực hiện tiền lương do Nhà nước quy định sẽ tăng lên so với hiện hành, dẫn đến tiền đóng BHXH cũng tăng lên đáng kể. Điều này sẽ làm tăng phần chi ngân sách Nhà nước đóng cho những đối tượng này.
Ủy ban Xã hội cũng chỉ ra rằng việc cải cách tiền lương sẽ làm phát sinh chênh lệch khá lớn về lương hưu giữa người nghỉ hưu trước và sau ngày 1-7-2024, nếu không thực hiện điều chỉnh cho đối tượng nghỉ hưu trước thời điểm này khi thực hiện cải cách chính sách tiền lương. Theo đó, nếu nghỉ hưu sau thời điểm thực hiện cải cách chính sách tiền lương từ 4 đến 6 năm, lương hưu của người nghỉ hưu sau khi thực hiện chính sách tiền lương đã tăng 40-50% so với những người nghỉ hưu trước khi thực hiện chính sách tiền lương mới.
Từ thực tế những tác động này, cơ quan thẩm tra cho rằng Chính phủ cần làm rõ căn cứ để tính quy đổi thành mức tiền tuyệt đối khi chuyển xếp lương mới, mức sàn an sinh xã hội tối thiểu và căn cứ tính.
Nếu nghỉ hưu sau cải cách chính sách tiền lương từ 4 đến 6 năm, lương hưu của người nghỉ hưu sẽ tăng 40-50% so với những người nghỉ hưu trước đó
Bên cạnh đó, làm rõ căn cứ để tính và điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hằng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công và một số chính sách an sinh xã hội đang gắn với mức lương cơ sở khi thực hiện chính sách cải cách tiền lương. Đối với các đối tượng thực hiện tiền lương do Nhà nước quy định, cần làm rõ cơ cấu tiền lương làm căn cứ để đóng BHXH bao gồm các khoản phụ cấp nào.
Thường trực Ủy ban Xã hội cũng đề nghị Chính phủ làm rõ những vấn đề phát sinh cụ thể về lương hưu, các chế độ trợ cấp BHXH hàng tháng đối với lượng vũ trang (công an, quân đội), do nhóm đối tượng này có những đặc thù khác với khu vực dân sự (hệ số lương 1,8; tuổi nghỉ hưu thấp hơn...) và biện pháp xử lý.
Rà soát đầy đủ và báo cáo, đề xuất phương án sửa đổi, bổ sung, bao gồm cả quy định việc thay thế "mức lương cơ sở" hiện hữu trong nhiều văn bản luật, nghị định, thông tư có liên quan, cũng là nội dung cơ quan thẩm tra đề nghị.
Tại Báo cáo các đại biểu Quốc hội chuyên trách về một số vấn đề lớn trong tiếp thu, giải trình, chỉnh lý Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) của cơ quan thẩm tra cũng cho thấy, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Xã hội Quốc hội tán thành với sự cần thiết phải sửa đổi những quy định về cách tính mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH để tính lương hưu, trợ cấp một lần; việc điều chỉnh tiền lương làm căn cứ đóng BHXH và các quy định liên quan đến "mức lương cơ sở" trong dự thảo luật. Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ đề xuất phương án sửa đổi cụ thể trên cơ sở giải quyết thấu đáo những vấn đề đặt ra và báo cáo các cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
